Postanowiłem przyjrzeć się bestsellerom (książkowym) roku 2012. Poniżej - dwie skrajnie różne listy: pierwsza z Wirtualnej Polski, stworzona przez krytyków (czyli ludzi, którzy - przynajmniej w teorii - kierują się jakością literatury), druga - z Amazona, czyli na podstawie sprzedaży. No to popatrzmy. Aha, jeszcze legenda: (+/-) oznacza, że mam inną książkę autorki/autora, (+) - że mam tę właśnie książkę, (+R) - że mam książkę w tłumaczeniu na rosyjski lub w oryginale rosyjskim, a wszystkie plusiki razem oznaczają, że ambitnie zamierzam czytać (a może i przeczytać) je wszystkie. Tylko kiedy?...
Zestawienie WP.PL
Najlepsze i najważniejsze książki 2012 - beletrystyka polska
Rozwiązła - Jarosław Kamiński
Morfina - Szczepan Twardoch (+/-)
Dziennik - Jerzy Pilch
Czarne - Anna Kańtoch (+/-)
Spowiedź Śpiącej Królewny - Mariusz Sieniewicz
Szopka - Zośka Papużanka
Dziennik 2. 1970-1979 - Sławomir Mrożek
Trociny - Krzysztof Varga (+/-)
Ciemno, prawie noc - Joanna Bator (+/-)
Ojciec.prl - Wojciech Staszewski
Klug - Kasper Bajon
Patrz na mnie, Klaro! - Kaja Malanowska
Soweto - my love - Wojciech Albiński
Jaszczur - Sławomir Shuty (+/-)
Grochów - Andrzej Stasiuk (+/-)
Anomalie - Grzegorz Krzymianowski
Na krótko - Inga Iwasiów
Loża - Joanna Oparek
Alkaloid - Aleksander Głowacki
Upał - Marcin Ciszewski (+/-)
Najlepsze i najważniejsze książki 2012 - beletrystyka obca
Za kogo ty się uważasz? - Alice Munro
Trafny wybór - Joanne K. Rowling (+)
Poczucie kresu - Julian Barnes (+R)
Drood - Dan Simmons (+R)
Obce dziecko - Alan Hollinghurst
Nemezis - Philip Roth
Nagle pukanie do drzwi - Etgar Keret
Reamde - Neal Stephenson (+R)
Witajcie, powracające widma - Kossi Efoui
Muzeum porzuconych sekretów - Oksana Zabużko (+R)
Ciężarna wdowa - Martin Amis (+R)
Anatomia zniknięcia - Hisham Matar
Ojciec - Miljenko Jergović
T - Wiktor Pielewin (+R)
Zniknąć - Petra Soukupova
Joseph Anton. Autobiografia - Salman Rushdie
Smuga krwi - Johan Theorin (+R)
Niuch - Terry Pratchett
Szaman - Egon Bondy
2666 - Roberto Bolano
Zestawienie Amazon.com
LITERATURA DLA DOROSŁYCH - 20 BESTSELLERÓW:
1. E. L. James "Nowe oblicze Greya" (+)
2. E. L. James "Trylogia Pięćdziesiąt twarzy Greya – 3 tomy w jednym boxie" (+)
3. Mark Owen, Kevin Maurer "Niełatwy dzień"
4. Gillian Flynn "Gone Girl"
5. Bill O’Reilly, Martin Dugard "Killing Kennedy: The End of Camelot"
6. Charles Duhigg "The Power of Habit: Why We Do What We Do in Life and Business"
7. J. K. Rowling "Trafny wybór" (+)
8. Mark Hyman "The Blood Sugar Solution: The UltraHealthy Program for Losing Weight, Preventing Disease, and Feeling Great Now!"
9. Edward Klein "Amator: Barack Obama w Białym Domu"
10. Susan Cain "Ciszej proszę… Siła introwersji w świecie, który nie może przestać gadać"
11. Eben Alexander III "Proof of Heaven: A Neurosurgeon’s Journey into the Afterlife"
12. Ree Drummond "The Pioneer Woman Cooks: Food from My Frontier"
13. Cheryl Strayed "Wild: From Lost to Found on the Pacific Crest Trail"
14. Ina Garten "Barefoot Contessa Foolproof: Recipes You Can Trust"
15. John Grisham "Więzienny prawnik"
16. Ken Follett "Zima świata"
17. Chris Kyle, Scott McEwen, Jim DeFelice „Cel snajpera. Historia najniebezpieczniejszego snajpera w dziejach amerykańskiej armii" (+)
18. Charlaine Harris "Martwy punkt"
19. Mark R. Levin "Ameritopia: The Unmaking of America"
20. Sylvia Day "Dotyk Crossa"
Brak zbieżności (oprócz "Trafnego wyboru" J.K. Rowling) nie jest niespodzianką, a pani Rowling trafiła na obie listy (i na inne, które widziałem, też) nie tylko z powodu napisania dobrej (mam nadzieję) książki. Po prostu najpierw dała się dobrze poznać całemu światu poprzez cykl o Harrym Potterze.
List bestsellerów jest z pewnością wiele, więc te przytoczone są jedynie przykładem. Dla mnie osobiście ważne, choć nie zaskakujące jest to, że oceny "konsumentów" i krytyków są zupełnie różne (stąd znak zapytania w tytule). Poza tym lista WP kieruje moją uwagę na pewnych autorów, z którymi będę chciał się zapoznać, nawet jeżeli na początek wezmę do ręki ich inne, nieco wcześniejsze książki. Muszę przyznać, że w ostatnich miesiącach czytałem zupełnie inne rzeczy, których na tych listach nie ma. Z jednym wyjątkiem, którym są książki pani E.L. James. Jeden opus tej autorki już znam, na razie wystarczy. Poza tym nie spodziewałbym się zbyt wiele po kolejnych książkach takich autorów, jak Charlaine Harris, John Grisham czy Ken Follett. Na pewno są to bardzo sprawni autorzy dobrze czytających się książek, ale tyle już ich było... Jednak mogę się mylić, bo przecież tych z listy Amazonu nie czytałem!
A propos Amazonu: sporą część listy okupują książki wcale nie beletrystyczne. Gdy patrzyłem na listy bestsellerów polskich księgarni internetowych, było nieco podobnie - pojawiały się na nich poradniki, publicystyka, historia et cetera. Dość wysoko na jednej z nich znalazła się książka "Mossad - najważniejsze misje izraelskich tajnych służb".
Ciekaw jestem, co myślą o takich listach inni, więc pytam - może ktoś coś powie? Skąd czerpiemy wiedzę o tym, co warto czytać? Jak dowiadujemy się, czy książka jest potencjalnie godna uwagi? Co kupić lub pożyczyć od znajomych? Co trzymamy na półkach, na dyskach komputerów i w pamięci czytników? A może coś, o czym w 2012 mało się mówiło, a jest godne uwagi?
I przy okazji: może ktoś ma i byłby skłonny pożyczyć mi coś z tych list (albo spoza nich, ale z ubiegłego roku), czego nie mam, a co warte jest przeczytania? Uprasza się uprzejmie nie proponować "Dotyku Crossa"...